Zakładanie soczewek kontaktowych z początku może wydawać się trudne, a nawet zniechęcać do spróbowania tej wygodnej metody korekcji wzroku. Jednak, po opanowaniu odpowiedniej techniki i stosowaniu właściwych zasad higieny, proces ten staje się prosty dla każdego. Co warto wiedzieć, ucząc się zakładać soczewki?Krok 1: Przygotowanie rąk i przestrzeni
Pierwszym i najważniejszym krokiem w zakładaniu soczewek kontaktowych jest odpowiednia higiena. Oko jest niezwykle wrażliwym narządem, dlatego brudne ręce lub przedmioty, które mają kontakt z okiem, mogą do niego wprowadzić bakterie, szybko prowadzące do infekcji. Dlatego przed przystąpieniem do zakładania soczewek:
- Dokładnie umyj ręce ciepłą wodą z mydłem, najlepiej bezzapachowym, aby uniknąć podrażnień oczu.
- Wytrzyj ręce ręcznikiem, który nie zostawia włókien. Papierowe ręczniki jednorazowego użytku są dobrym rozwiązaniem.
- Upewnij się, że miejsce, w którym zakładasz soczewki, jest czyste i dobrze oświetlone.
Krok 2: Wyjęcie soczewki z opakowania
Każda soczewka kontaktowa przechowywana jest w sterylnym pojemniku wypełnionym specjalnym płynem. Otwierając opakowanie, należy zachować ostrożność, aby nie uszkodzić soczewki ani nie naruszyć jej sterylności.
- Otwórz pojemnik na soczewki i delikatnie wyjmij jedną soczewkę, używając opuszki palca.
- Upewnij się, że soczewka jest w prawidłowej pozycji – tzn. tworzy kształt gładkiej, okrągłej miseczki. Jeśli krawędzie soczewki są wywinięte na zewnątrz, oznacza to, że soczewka jest odwrócona na drugą stronę.
Optometryści zalecają zazwyczaj stosowanie wskazującego palca do utrzymywania soczewki, ale warto sprawdzić, co sprawdza się u nas najlepiej. Dobrze jest pamiętać, że każda osoba stosująca tę metodę korekcji, ma swój indywidualny sposób na to, jak zakładać soczewki.
Krok 3: Aplikacja soczewki
Gdy soczewka jest gotowa do założenia, należy zachować spokój i precyzję. Najważniejszym elementem tego kroku jest odpowiednie ustawienie soczewki oraz przygotowanie oka na jej przyjęcie.
- Używając palca wskazującego dłoni dominującej, delikatnie umieść soczewkę na opuszce palca.
- Drugą ręką, przytrzymaj górną powiekę, aby zapobiec mrugnięciu podczas zakładania soczewki.
- Dolną powiekę delikatnie odciągnij palcem tej samej ręki, którą trzymasz soczewkę.
- Spójrz w górę, a następnie delikatnie umieść soczewkę na białej części oka. Po jej aplikacji powoli spójrz w dół, aby soczewka ułożyła się na rogówce. Możesz również wykonać wszystkie czynności przed lustrem, odwracając głowę w bok i patrząc w stronę lustra. Będzie Ci łatwiej trafić w białko oka. Po nałożeniu soczewki powoli popatrz w dół, w górę, zamrugaj.
Krok 4: Dostosowanie soczewki
Po założeniu soczewki, ważne jest, aby upewnić się, że jest ona odpowiednio dopasowana do powierzchni oka i nie powoduje dyskomfortu.
- Delikatnie zamknij oko i popracuj gałką oczną w różnych kierunkach, aby soczewka równomiernie się ułożyła.
- Otwórz oko i sprawdź, czy nie odczuwasz żadnego dyskomfortu. Jeśli soczewka jest niewygodna lub zsuwa się, spróbuj delikatnie przesunąć ją w odpowiednie miejsce za pomocą zamkniętej powieki lub zdejmij ją i spróbuj ponownie. Sprawdź, czy nie założyłeś jej przypadkiem na lewą stronę.
Krok 5: Zakładanie drugiej soczewki
Powtórz kroki od 2 do 4 dla drugiego oka. Pamiętaj, aby zawsze starać się wykonywać procedurę w tej samej kolejności, np. zaczynając od lewego lub od prawego oka. Przestrzeganie tej zasady pomaga w przypadku soczewek o różnych mocach.
Krok 6: Kontrola i pielęgnacja po założeniu
Po założeniu obu soczewek warto chwilę odczekać, aby sprawdzić, czy są one odpowiednio dopasowane i nie powodują dyskomfortu. Jeśli odczuwasz pieczenie, suchość lub widzisz zamglony obraz, może to oznaczać, że soczewka jest źle założona lub na jej powierzchni znajduje się zanieczyszczenie. W takiej sytuacji należy zdjąć soczewkę, przepłukać ją specjalnym płynem i spróbować ponownie.
Regularna kontrola u okulisty oraz przestrzeganie zaleceń dotyczących użytkowania soczewek to najważniejsze elementy, które wpływają na komfort noszenia oraz zdrowie oczu.
Czego unikać podczas zakładania soczewek?
- Zaniedbywanie higieny: Dotykanie soczewek brudnymi rękami może prowadzić do infekcji oczu. Zawsze myj ręce przed aplikacją.
- Noszenie soczewek dłużej niż zaleca to producent: Nawet jeśli soczewki są wygodne, noszenie ich dłużej niż zalecany czas może prowadzić do powikłań (2), takich jak infekcje czy zmiany rogówki.
- Używanie zwykłej wody do czyszczenia soczewek: Nigdy nie używaj wody z kranu do czyszczenia soczewek, ponieważ może ona zawierać bakterie, które mogą prowadzić do poważnych infekcji oczu, takich jak zapalenie rogówki.
Stosowanie się do odpowiednich zasad zakładania soczewek kontaktowych przekłada się na zachowanie zdrowia oczu oraz komfort noszenia. Badania wykazują, że niewłaściwe praktyki, takie jak niedostateczna higiena lub noszenie soczewek przez zbyt długi czas, mogą prowadzić do poważnych powikłań, takich jak infekcje, owrzodzenia rogówki, a nawet utrata wzroku. Regularne wizyty u okulisty oraz przestrzeganie zaleceń dotyczących użytkowania soczewek to najlepszy sposób zapobiegania problemom(3).
Zakładanie soczewek kontaktowych jest proste i bezpieczne(1), pod warunkiem że przestrzega się odpowiednich zasad higieny i techniki aplikacji. Regularna pielęgnacja soczewek, stosowanie odpowiednich płynów oraz przestrzeganie czasu noszenia to fundamenty zdrowia oczu. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące zakładania soczewek, zawsze warto skonsultować się z optometrystą, który pomoże w doborze odpowiednich soczewek i doradzi w kwestii ich użytkowania.
Bibliografia:
„Contact lens care tips for patients: an optometrist’s perspective”, Christopher W Lievens, Kacey C Cilimberg i Alison Moore, dostęp za NCBI (10.09.2024).
American Optometric Association. (2021). „Contact Lens Safety”. Dostępne online: [https://www.aoa.org](https://www.aoa.org).
„Contact Lens–Related Complications”, Bharat Gurnani; Kirandeep Kaur, 11 czerwca 2023, dostęp za Pubmed (10.09.2024).